نسخه یک روانشناس بالینی ، به کرونا بخندیم از ته دل! - مجله یافان

مجله یافان/ زینب زینال زاده:

امروز در شرایطی هستیم که ترس از ابتلا به ویروس کرونا به گونه ای زندگی مردم را مختل نموده است. مردم باید چگونه در این شرایط رفتار نمایند؟

در جوامع بشری همیشه اتفاق ها و حوادث عظیم و کوچکی بروز می نمایند که می توانند زندگی آحاد مردم را در سطوح محدود و یا گسترده تحت تاثیر قرار دهند و توانایی این را دارند که موجب ایجاد تغییراتی در سبک و نگاه افراد به زندگی گردند. حوادث طبیعی از جمله سیل و زلزله، جنگ، تحولات اجتماعی و .... از جمله مواردی هستند که بر روی زندگی یکایک افراد جوامعی که این حوادث را تجربه می نمایند تاثیرات خود را بر جای می گذارند.

ما پیش از این نیز تجارب مشابه این شرایط را داشتیم. چه عواملی موجب استقامت افراد در آن دوره ها شده است؟

براساس قانون بقا، افراد، همیشه تحت بروز این اتفاق ها اقدام به ابداع یا ترویج رفتارهای سازگارانه ای می نمایند که به تسلط و گذر از شرایط ایجاد شده یاری و در نتیجه بقا، تداوم می یابد . مقاومت انسان ها در سال های سخت جنگ های دنیای اول و دوم، از نمونه های شاخص این واقعیت است. اکنون امروز، دنیا با یک مشکل جدید و گسترده به نام ویروس کرونا رو به روست.

ناشناخته بودن این ویروس به شرایط ترس آلود دامن زده است؟

بی شک. کرونا ویروس ها با نام علمی Coronaviruses خانواده عظیمی از ویروس ها و زیر مجموعه کرونا ویریده هستند که از ویروس سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماری های شدیدتری همچون سارس و مرس و نوع جدید آن کوید 19 را شامل می گردد. کروناویروس ها در سال 1965 کشف شدند و مطالعه بر روی آنها به طور مستمر تا اواسط 1980 ادامه داشت. این ویروس به طور طبیعی در پستانداران و پرندگان شیوع پیدا می نماید ولی با این حال تا کنون، هفت کرونای انسانی کشف شده است. آخرین نوع آنها در دسامبر 2019 در شهر ووهان چین با همه گیری در انسان شیوع پیدا کرد و به گزارش گروه بین الملل مجله یافان روز یکشنبه 11 اسفند 1398 در حال حاضر 64 کشور دنیا را درگیر نموده است.

از بعد روانشناختی، چالش کرونا را چگونه ارزیابی می کنید؟

پیش از پاسخ به این سوال، لازم می دانم توضیحی درباره سیستم ایمنی بدن بدهم. ضروری است ما اندکی دقیق تر به عملکرد بدنمان توجه کنیم. اگر بدن انسان را در دو بخش جسم و روان و هر یک را دارای ساختار و کنش های مجزا و مشترک در نظر بگیریم، یکی از عملنمودهای مشترک این دو، سیستم ایمنی بدن است که با فرآیندی بسیار پیچیده وظیفه محافظت از سیستم ارگانیزم موجود زنده را بر عهده دارد. بخشی از دستگاه ایمنی بدن بر عهده گلبول های سفید از یاخته (سلول های) خون هستند که در برابر بیماری های عفونی از بدن محافظت می نمایند و به حضور یا نبود حضور گرانول های اختصاصی در سیتوپلاسم به دو دسته گرانولوسیت ها (دانه دار ها) و آگرانولوسیت ها (بدون دانه ها) تقسیم می شوند. گرانولوسیت ها به سه دسته نوتروفیل ها - ائوزینوفیل ها - بازوفیل ها تقسیم و آگرانولوسیت ها هم به دو دسته لنفوسیت ها و مونوسیت ها تقسیم می شوند. آنچه در این بخش مهم است لنفوسیت ها هستند که وظیفه شان ساخت آنتی پادها ، پادتن و فاگوسیتوز یا بیگانه خواران است. پادتن ها همان عواملی هستند که که بر علیه اجسام خارجی (آنتی ژن ها) مشاخصه نموده و سلامتی ما را حفظ می نمایند. در میان لنفوسیت ها هم دو گروه عمده از نظر عملکردی وجود دارند. لنفوسیت یا سلول های B و لنفوسیت یا سلول هایT.دو نوع اصلی لنفوسیت های T، شامل لنفوسیت های T4و T8 هستند که وظیفه اصلی شان حمله به عفونت ها و از بین بردن سلول های آلوده به ویروس ها هستند.

بنابراین ما در این شرایط باید به افزایش فراوری این دو لنفوسیت در بدن یاری کنیم؟

بله و یکی از مهم ترین و اصلی ترین مواردی که موجب افزایش فراوری لنفوسیت های T4و T8 می گردد افزایش شادی است، در واقع ما می توانیم با پرداختن به فعالیت هایی که سطح شادی مان را بالا می برند اعمال سیستم دفاعی بدن خود را تقویت و در برابر بیماری موجود هم مقاومت بدن را چه در مرحله پیشگیری و چه در مرحله درمان و پس از درمان افزایش دهیم. اینجاست که می توانیم شاهد اشتراک عملکرد جسمانی و روانی بدن باشیم. بنابراین با قاطعیت می توان بیان داشت که افزایش سطح شادی به اندازه موارد پیشگیری بهداشتی از جمله شستن دست و صورت و رعایت فاصله مناسب از افراد دیگر و توقف تردد در مکان های شلوغ و ... حائز اهمیت بسیار زیاد است.

و پیشنهاد شما به مردم در این شرایط؟

در برنامه ریزی روزانه خود به طور مستمر حداقل یک ساعت نسبت به گوش دادن به موسیقی شاد به همراه فعالیت بدنی بپردازند، ایرانیان به طنازی معروفند. حداقل یک ساعت در کنار افراد خانواده به موضوع های طنز بپردازید و کوشش کنید به قول معروف، از ته دل بخندید.خانواده ها این کار را می توانند با تماشای یک فیلم کمدی نیز انجام دهند. اضطراب و استرس در حال حاضر نه تنها یاریی به کاهش یا برطرف مسائل نمی نماید بلکه موجب تضعیف سیستم دفاعی بدن نیز می گردد. بنابراین استرس و اضطراب را از خود و افراد خانواده تان دور کنید.

والدین و عظیم ترهای خانواده ستون و تکیه گاه فرزندان و اعضای خانواده هستند. با کوشش در کنترل استرس خود جدا و اکیدا از انتقال استرس به بچه ها دلبندمان خودداری کنیم چرا که در غیر این صورت، آنها خود را بدون تکیه گاه احساس می نمایند و همین مورد می تواند در فراوری CD4 آنها تاثیر منفی بگذارد.

درباره توصیه و پیشنهادهایی که امروزه بازار گرمی نیز پیدا نموده اند، بی تردید به آنچه ار سوی متخصصان واقعی و قابل اعتماد بیان می گردد، عمل کنید و در نهایت تقاضا دارم براساس توصیه وزارت بهداشت از ترددهای غیر ضروری در سطح شهر ها به ویژه مناطقی که شیوع بیشتری وجود دارد، به جد خودداری کنید.