همه چیز درباره شهر باستانی افسوس و جاذبه های آن - مجله یافان

اگر می خواهید بدانید قدم زدن در خیابان هایی که روزگاری فیلسوفان، امپراتورها و قدیسان در آن راه می رفتند چه حسی دارد، این مقاله برای شما نوشته شده است. در اینجا بر اساس جدیدترین تحقیقات باستان شناسی و منابع معتبر جهانی، سفری مجازی به قلب این شهر مرمرین خواهیم داشت.

برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.

افسوس کجاست و چرا اهمیت دارد؟

افسوس در نزدیکی شهر مدرن سلچوک در استان ازمیر واقع شده است. این شهر که امروزه در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد، زمانی یکی از بزرگترین و مهم ترین شهرهای امپراتوری روم در منطقه مدیترانه بود. شاید باورش سخت باشد، اما این شهر که اکنون کیلومترها از دریا فاصله دارد، روزگاری یک شهر بندری پررونق بود. رسوبات رودخانه "کایستر" در طول قرن ها باعث عقب نشینی دریا شد و همین امر، یکی از دلایل اصلی متروکه شدن شهر در اواخر دوران باستان بود.

اهمیت افسوس تنها به تجارت محدود نمی شد؛ این شهر مرکز سیاسی، مذهبی و فرهنگی آسیای صغیر محسوب می شد و جمعیتی بالغ بر 250 هزار نفر را در خود جای داده بود که برای دوران باستان رقمی حیرت انگیز است.

کتابخانه سلسوس: نماد هوش و زیبایی

شاید هیچ بنایی در افسوس به اندازه کتابخانه سلسوس (Library of Celsus) شناخته شده نباشد. نمای دو طبقه این ساختمان که با ظرافت بازسازی شده، نمادی از شکوه معماری رومی است. این کتابخانه در حدود سال 117 میلادی برای بزرگداشت "تیبریوس جولیوس سلسوس" ساخته شد و جالب است بدانید که مقبره خود او نیز در سردابی زیر همین کتابخانه قرار دارد.

در دوران اوج خود، این کتابخانه بیش از 12 هزار طومار ارزشمند را در خود جای داده بود که آن را به سومین کتابخانه بزرگ جهان باستان (پس از اسکندریه و پرگامون) تبدیل می کرد. مجسمه هایی که در نمای ساختمان می بینید (که البته کپی هستند و اصل آن ها در موزه وین نگهداری می شود) نماد چهار فضیلت حکمت، دانش، هوش و شجاعت هستند. طراحی هوشمندانه دیوارها به گونه ای بود که طومارها را از رطوبت و نوسانات دما محافظت می کرد.

تئاتر بزرگ: پژواک صدای تاریخ

وقتی وارد تئاتر بزرگ (The Great Theatre) می شوید، عظمت آن شما را میخکوب می کند. این سازه عظیم که در دامنه کوه پیون بنا شده، گنجایشی حدود 25 هزار تماشاگر داشته است. تصور کنید که در ردیف های سنگی آن نشسته اید و به صحنه ای نگاه می کنید که روزگاری محل نبرد گلادیاتورها، اجرای نمایش های درام و جلسات سیاسی بوده است.

این مکان از نظر مذهبی نیز اهمیت ویژه ای دارد. طبق روایات تاریخی و متون کتاب مقدس، اینجا همان مکانی است که "سنت پل" (پولس رسول) علیه بت پرستی سخنرانی کرد و باعث شورش نقره سازانی شد که مجسمه های الهه آرتمیس را می ساختند و نگران کساد شدن بازارشان بودند. آکوستیک این تئاتر هنوز هم چنان عالی است که حتی امروزه نیز گاهی کنسرت های موسیقی در آن برگزار می شود.

خانه های پلکانی: زندگی خصوصی ثروتمندان روم

بیشتر گردشگران تنها خیابان های اصلی را می بینند، اما اگر می خواهید بدانید زندگی لوکس در روم باستان چه شکلی بوده، باید بلیت جداگانه ای برای "خانه های پلکانی" یا Terrace Houses تهیه کنید. این بخش که سرپوشیده و محافظت شده است، مجموعه ای از ویلاهای متعلق به اشراف زادگان شهر است.

دیوارهای این خانه ها با نقاشی های دیواری (فرسکو) پیچیده و کف آن ها با موزاییک های خیره کننده تزئین شده است که صحنه هایی از اساطیر و زندگی روزمره را به تصویر می کشند. نکته شگفت انگیز مهندسی این خانه ها، سیستم گرمایش از کف و لوله کشی آب سرد و گرم آن هاست که نشان می دهد رومی ها تا چه حد به رفاه اهمیت می دادند. باستان شناسان این منطقه را مانند یک "پازل عظیم" توصیف می کنند که هنوز در حال تکمیل و کشف جزئیات آن هستند.

معبد آرتمیس: عجایب گمشده

افسوس خانه یکی از عجایب هفتگانه جهان باستان بود: معبد آرتمیس. متاسفانه امروزه چیز زیادی از این بنای عظیم باقی نمانده است، جز یک ستون تنها که لک لک ها روی آن لانه می سازند و چند قطعه سنگ پراکنده.

با این حال، دانستن تاریخچه آن ضروری است. این معبد چنان عظیم و باشکوه بود که گفته می شود ابعادی دو برابر پارتنون در آتن داشته و با 127 ستون مرمری حمایت می شده است. این مکان نه تنها یک عبادتگاه، بلکه نوعی بانک و پناهگاه امن در دوران باستان محسوب می شد. اگرچه اکنون ویرانه است، اما ایستادن در کنار بقایای آن و تجسم شکوه گذشته اش، حسی از حسرت و تحسین را برمی انگیزد.

خانه حضرت مریم و کلیسای سنت جان

افسوس برای مسیحیان مکانی بسیار مقدس است. در بلندی های کوه کورسوس، خانه ای سنگی و کوچک وجود دارد که به "خانه مریم مقدس" (Meryemana) شهرت دارد. بر اساس باورهای کاتولیک و مکاشفات یک راهبه آلمانی در قرن نوزدهم، حضرت مریم سال های پایانی عمر خود را پس از تصلیب حضرت عیسی، در این مکان گذرانده است. این مکان فضایی بسیار روحانی و آرامش بخش دارد و دیواری در آنجا وجود دارد که بازدیدکنندگان آرزوهای خود را روی کاغذ نوشته و در شکاف های آن قرار می دهند.

کمی دورتر، بقایای کلیسای سنت جان (St. John's Basilica) قرار دارد. باور بر این است که "یوحنای حواری" در اینجا دفن شده است. این کلیسا در زمان امپراتور ژوستینین ساخته شد و زمانی یکی از بزرگترین کلیساهای دنیای مسیحیت بود.

معبد هادریان و دروازه هرکول

در حین قدم زدن در خیابان "کورتس"، با بنای زیبا و کوچکی روبرو می شوید که به معبد هادریان شهرت دارد. قوس سردر این معبد با نقشی از "تایکی" (الهه شانس) و پشت آن با نقش "مدوسا" (برای دور کردن ارواح خبیثه) تزئین شده است. این بنا یکی از بهترین نقاط برای عکاسی در افسوس است.

کمی بالاتر، دروازه هرکول قرار دارد که دو ستون با نقش برجسته هرکول پهلوان، گذرگاه را تنگ کرده اند. این تنگی عمدی بود تا ارابه ها نتوانند وارد خیابان های پیاده رو شوند؛ یک نمونه جالب از مدیریت ترافیک در دوران باستان!

نکات کاربردی برای بازدیدکنندگان

برای اینکه بهترین تجربه را از سفر به افسوس داشته باشید، توجه به چند نکته ضروری است. اول از همه، کفش های راحتی بپوشید. خیابان های مرمرین شهر باستانی بسیار لیز و ناهموار هستند. دوم، اگر در فصل تابستان سفر می کنید، گرما می تواند طاقت فرسا باشد؛ سایه در افسوس کمیاب است، بنابراین کلاه، عینک آفتابی و آب کافی همراه داشته باشید.

بهترین زمان برای عکاسی و دوری از جمعیت انبوه گردشگران (به ویژه مسافران کشتی های کروز)، ساعات اولیه صبح به محض باز شدن سایت یا اواخر عصر است. نور طلایی غروب که بر ستون های کتابخانه سلسوس می تابد، منظره ای است که هرگز فراموش نخواهید کرد.

افسوس تنها یک موزه در فضای باز نیست؛ بلکه روایتی زنده از صعود و سقوط تمدن هاست. جایی که می توانید قدرت روم، ظرافت یونان و معنویت مسیحیت اولیه را یکجا لمس کنید.